Хелависа — Новые ботинки (2013)


Список песен:

1. Sgt. Early’s dream/Rectory Reel
2. Nead na Lachan
3. An Spealadóir/Brògan Ùra
4. Cowboi-2013
5. Y Ddau Farch
6. The Brown and the Yellow Ale
7. Alasdair Mhic Cholla Ghasda
8. M’Fhearann Saidhbhi
9. Hùg Air A’ Bhonaid Mhòir
10. Coisich, A Ruin
11. Lord Franklin
12. Amhrán na Leabhar

Купить на iTunes

Купить на NaviMusic

Купить на Google Play

Купить CD на OZON

Послушать на Яндекс.Музыке

Упаковка: картонный диджифайл (digifile) с конвертом для аудио CD.

Над диском работали:

Хелависа (Наталья О’Шей) — вокал, ирландская арфа
Владимир Лазерсон — боуран, кости, вислы, флейты, волынки, шалмей
Дмитрий Фролов — кахон, шейкеры, перкусcия
Сергей Вишняков — гитары
Алексей Орлов — виолончель
Сергей Заславский — аккордеон
Анна Дубинская — бэк-вокал
Иван Евдокимов — клавиши, бэк-вокал, эффекты

Режиссер звукозаписи, саунд-продюсирование, сведение, мастеринг — Иван Евдокимов
Фото: Сергей Луканкин
Художник — Ирина Сергеева

Тексты песен:

1. Sgt. Early’s dream/Rectory Reel

Комментарий Хелависы: Мы открываем пластинку сетом из рилов в минималистической аранжировке. Медленный рил «Sgt. Early’s Dream» я узнала от арфиста Кормака Де Барра, а «Rectory Reel» от арфистки Грайнне Хэмбли, хотя изначально он был написан Патриком Дэйви для волынки.

2. Nead na lachan (trad. Irish)

Комментарий Хелависы: Эту ирландскую детскую песню про утиное гнездо мне довелось разучить на одном из летних мастер-классов с Муиренн Ник Аулив.

Nead na lachan sa luachair
Nead na lachan sa luachair
Nead na lachan sa luachair
‘S cuirfidh mé amach ar an gcuan thú
Nead na lachan sa luachair
Nead na lachan sa luachair
Nead na lachan sa luachair
‘S cuirfidh mé amach ar an gcuan thú

Curfá:
Haigh dí didil dí didil dí
Haigh dí dí dí déró
Haigh dí didil dí didil dí
Dí didil dí déró
Haigh dí didil dí didil dí
Haigh dí dí dí déró
Haigh dí didil dí didil dí
Dí didil dí déró

Bhéarfaidh mé curach is criú dhuit
Bhéarfaidh mé curach is criú dhuit
Bhéarfaidh mé curach is criú dhuit
‘S cuirfidh mé amach ar an gcuan thú
Bhéarfaidh mé curach is criú dhuit
Bhéarfaidh mé curach is criú dhuit
Bhéarfaidh mé curach is criú dhuit
‘S cuirfidh mé amach ar an gcuan thú

Cuardóidh mé slat agus dorú dhuit
Cuardóidh mé slat agus dorú dhuit
Cuardóidh mé slat agus dorú dhuit
‘S cuirfidh mé amach ar an gcuan thú
Cuardóidh mé slat agus dorú dhuit
Cuardóidh mé slat agus dorú dhuit
Cuardóidh mé slat agus dorú dhuit
‘S cuirfidh mé amach ar an gcuan thú

Bhearfaidh mé bean agus spré dhuit
Bhearfaidh mé bean agus spré dhuit
Bhearfaidh mé bean agus spré dhuit

‘S déanfaidh sí stampaí ‘gus té dhuit
Bhearfaidh mé bean agus spré dhuit
Bhearfaidh mé bean agus spré dhuit
Bhearfaidh mé bean agus spré dhuit
‘S déanfaidh sí stampaí ‘gus té dhuit

3. An Spealadór (trad. Irish) / Brógan Úra (Trad. Scottish)

Комментарий Хелависы: Мы похулиганили и сложили в один сет ирландскую и шотландскую песни. Песня с юго-запада о ленивом работнике, которому во сне помогают потусторонние жнецы, пришла ко мне от певицы Муиренн Ник Аулив, а шотландская прибаутка о новых ботинках — от её шотландской коллеги Джули Фаулис.

Le meán an fhómhair dá chaitheamh dom
Ba mhór dubhach mo scéal
Go breoite, brónach, atuirseach
Gan sólás insa’ tsaol
Mo pháircín féir gan gearradh uaim
De dheascaibh clainn an Bhreacluain
‘Gus féar na gcomharsan treascartha
Á chíoradh le gréin

Curfá:
Dá bhfaighinnse speal ó Shasana
‘Gus crann ó Locha Léin
Cloch is clár is gaineamh air
Ó dhúiche Uí Néill
Do chuirfinn faobhar ar maidin suas
‘Sheasódh ar feadh na seachtaine
Is bearrtha ‘bheadh an t-acra
Le fáinne an lae

Do shmaoiníos féin im’ aigne
San oíche trím’ néal
Go raibh beirt fhear óga chalma
Do mhaíomh a bhfaobhar
Féna ndéin do ghaibh mo theachtaire
Chun mo pháircín féin do ghearradh dhom
‘S is grámhar, fáilteach freagarthach
Do thánadar araon

Igcóir is i bhfaobhar bhí speal acu
Le fáinne an lae
‘S do luíodar siúd go slachtmhar glan
Is iad ag baint an fhéir
Seala beag don eadartha
‘S a lán don lá gan caitheamh fós
Do bhí dóthain siúd di leagaithe
‘S é bearrtha go cré

Tha brogan úr agam a-nochd,
Brógan úra, brogan úra,
Brógan úr a-nochd,
A rinn Tormod Táillear.

Gléidh a-null na seana-bhrógan,
Na seana-bhrógan, na seana-bhrógan,
Gléidh a-null na seana-bhrógan,
A rinn Tormod Táillear.

4. Cowboi-2013 (trad. Welsh)

Комментарий Хелависы: Валлийская пастушеская песня «Can Crwtyn y Gwartheg» нами любима ещё со времён работы в проекте Clann Lir, и мы решили сделать её «ремикс» на этой пластинке. «Red Rabbits’ Reel», который звучит здесь в качестве инструментальной темы, написал Владимир.

Mae genni fuwch, wynebwen lwyd, Ie fyth, wynebwen lwyd,
Mae genni fuwch, wynebwen lwyd, Hi aiff i’r glwyd i ddodwy;
A’r iar fach yn glaf ar lo, Ie fyth, yn glaf ar lo,
A’r iâr fach yn glaf ar lo, Nid aiff o ngho’ i ‘lenni!

Cytgan:

Ton ton ton dyri ton ton ton, dyri ton ton ton dyri ton ton ton,
Ton ton ton dyri ton ton ton, dyri ton dyri ton dyri ton ton.

Saith o adar mán y tô, Ie adar mán y tô,
Saith o adar mán y tô, Yn ffrae’ wrth daflu disiau.
A’r garlluan á’i phig gam, Ie’r garlluan á’i phig gam
A’r garlluan á’i phig gam, Yn chwerthin am eu pennau.

Mae genni ‘sgyfarnog gota goch, Ie, ‘sgyfarnog gota goch,
Mae genni ‘sgyfarnog gota goch, A dwy gloch wrthi’n canu,
A dau faen melin yw ei phwn, Ie dau faen melin yw ei phwn
A dau faen melin yw ei phwn, Yn maeddu milgwm Cymru.

5. Y Ddau Farch (trad. Welsh)

Комментарий Хелависы: Валлийская песня, отражающая философскую беседу старого и молодого коней, пришла к нам от певицы Джули Мерфи. Владимир написал к ней медьевальную инструментальную тему и дал ей ироничное имя «Bourrée — Take 5».

Pan oeddwn ar foreddydd
Yn rhodio mas o’m cyfydd
Cyfarfod neuthum a dau farch
Yn ymgom ar y mynydd

Dywedai y cel gwannaf
Nawr wrth y ceffyl cryfaf
Fe fum i undydd yn fy mharch
Yn gystal march a thithe

Pan es yn hen glunhercyn
Ces gario yd i’r felin
A beth ddigwyddod i fy rhan
Ond gogred gwan o eisin

Tynasant fy mhedole
Gyrasant fi’r mynydde
A thra bo anal yn fy ffroen
Ni ddeuaf byth shag adre

6. The Brown and the Yellow Ale (trad. English)

Комментарий Хелависы: Эта английская баллада настолько же красива по музыке, насколько темна и ужасна по содержанию.
«Мы забрали под холм твою жену — спросика-ка, что она там видела?!»

As I was going down the road one fine morning
Oh the brown and the yellow ale
I met with a young man without any warning
Oh the love of my heart

He asked me if the woman by my side was my daughter
Oh the brown and the yellow ale
When I said she was my wife his manner did not altar
Oh the love of my heart

He asked me if I’d lend her for an hour and a day
Oh the brown and the yellow ale
I said if she thinks it fair you may take her away
Oh love of my heart

She said you take the high road and I’ll take off with him
Oh the brown and the yellow ale
And we’ll meet again by the ford in the river
Oh the love of my heart

I was waiting by the ford for an hour and a quarter
Oh the brown and the yellow ale
When she came to me ’twas without shame I saw her
Oh love of my heart

When she told me her story I lay down and I died
Oh the brown and the yellow ale
She sent two men out for timber well she never even cried
Oh love of my heart
A board of alder and a board of holly
Oh the brown and the yellow ale
And two greater yards of a shroud all about me
Oh the love of my heart

Now if my own little mother had never been a woman
Oh the brown and the yellow ale
I would tale you many’s another tale about women
Oh love of my heart

7. Alasdair Mhic Cholla Ghasda (trad. Scottish)

Комментарий Хелависы: Эта воинственная шотландская песня принадлежит к жанру waulking songs, то есть песен прачек. Традиционно, женщины хлопали вальками по белью в реке в ритме песни и пели о подвигах своих возлюбленных, хором подхватывая припев. Вступление к песне написал Сергей Вишняков.

Alasdair Mhic o ho
Cholla Ghasda o ho
As do laimh-s’ gun o ho
Earbainn tapaidh trom eile

Séist:
Chall eile bho chall a ho ro
Chall eile bho chall a ho ro
Chall eile huraibh i chall a ho ro
‘S haoi o ho trom eile

As do laimh-s’ gun o ho
Earbainn tapaidh o ho
Mharbhadh Tighearna o ho
Ach-nam-Brac leat trom eile

Mharbhadh Tighearna o ho
Ach-nam-Brac leat trom eile
Chuala mi’n de o ho
Sgeul nach b’ait leam trom eile

Chuala mi’n de o ho
Sgeul nach b’ait leam o ho
Glaschu a bhith o ho
Dol ‘na lasair trom eile

Glaschu a bhith o ho
Dol ‘na lasair o ho
‘S Obair-Dheathain o ho
‘N deidh a chreachadh trom eile

8. M’Fhearann Saidhbhir (trad. Scottish) / Nellie Garvey’s (E. Doorley)

Комментарий Хелависы: Шотландскую песню о богатстве родной земли мы узнали от Джули Фаулис. Джигу, которая следует за ней, написал Эймон Дурли.

9. Hùg Air A’ Bhonaid Mhòir (trad. Scottish) / Da Tràbh Air An Fharaidh (trad. Scottish)

Комментарий Хелависы: Этот сет песен-рилов относится к шотландскому жанру puirt-à-beul, то есть «музыка рта». По сути, это скороговорки, не отягощённые особым смыслом, поскольку песня призвана имитировать танцевальную мелодию, сыгранную на инструменте. Мы узнали этот сет от Джули Фаулис.

Hùg air a’ bhonaid mhòir
Cuiribh oirre ‘s leigibh leatha
Tuilleadh air a’ bhonaid eile
Chan eil leth gu leòr oirre
Hùg air a’ bhonaid mhòir
Cuiribh oirre ‘s leigibh leatha
Tuilleadh air a’ bhonaid eile
Chan eil leth gu leòr oirre

Bhonaid a bh’ aig Dòmhnall Bàn
Ann an Bothalam na tàmh
Bha i uiread ris an spàrr
B’ àird’ i na lòban
Bhonaid a bh’ aig Dòmhnall Bàn
Ann an Bothalam na tàmh
Bha i uiread ris an spàrr
B’ àird’ i na lòban

Da thàbh air an fharaidh
Tha rud shìos anns a charaidh
Da thàbh air an fharaidh
Tha rud aig an fhaoileig
Da thàbh air an fharaidh
Tha rud shìos anns a charaidh
Da thàbh air an fharaidh
Tha rud aig an fhaoileig

Ged tha mi gun rud agam
Tha rud shìos anns a’ charaidh
Ged tha mi gun rud agam
Tha rud aig an fhaoileig
Ged tha mi gun rud agam
Tha rud shìos anns a’ charaidh
Ged tha mi gun rud agam
Tha rud aig an fhaoileig

O hùg air a’ bhonaid mhòir
Cuiribh oirre ‘s leigibh leatha
Tuilleadh air a’ bhonaid eile
Chan eil leth gu leòr oirre
Hùg air a’ bhonaid mhòir
Cuiribh oirre ‘s leigibh leatha
Tuilleadh air a’ bhonaid eile
Chan eil leth gu leòr oirre

Bhonaid a bh’ aig Dòmhnall Bàn
Ann an Bothalam na tàmh
Bha i uiread ris an spàrr
B’ àird’ i na lòban
Bhonaid a bh’ aig Dòmhnall Bàn
Ann an Bothalam na tàmh
Bha i uiread ris an spàrr
B’ àird’ i na lòban

B’ àird’ i na lòban

10. Coisich, a Rùin (trad. Scottish)

Комментарий Хелависы: Ещё одна песня шотландских прачек, на этот раз о морских сражениях. Мы впервые услышали её в записи легендарной группы Capercaillie.

Coisich, a rùin, hù il oro
Cum do ghealdadh rium, o hi ibh o
Beir soraidh bhuam, hù il oro
Dha na Hearadh, boch orainn o

Beir soraidh bhuam, hù il oro
Dha na Hearadh, o hi ibh o
Gu Seon Caimbeul, hù il oro
Donn mo leannan, boch orainn o

Gu Seon Caimbeul, hù il oro
Donn mo leannan, o hi ibh o
Sealgair geòidh, hù il oro
Ròin is eala, boch orainn o

Sealgair geòidh, hù il oro
Ròin is eala, o hi ibh o
Bhric a ní leum, hù il oro
‘N fhèidh ri langan, boch orainn o

‘S fliuch an oidhche, hù il oro
Nochd’s gur fuar i, o hi ibh o
Ma thug Clann Nìll, hù il oro
Druim a’ chuain orr’, boch orainn o

Ma thug Clann Nìll, hù il oro
Druim a’ chuain orr’, o hi ibh o
Luchd nan seòl àrd, hù il oro
‘S nan long luatha, boch orainn o

Luchd nan seòl àrd, hù il oro
‘S nan long luatha, o hi ibh o
‘S nam brataichean, hù il oro
Gorm is uaine, boch orainn o

‘S nam brataichean, hù il oro
Gorm is uaine, o hi ibh o
Cha b’fhear cearraig, hù il oro
Bheireadh bhuat i, boch orainn o

11. Lord Franklin (trad. English)

Комментарий Хелависы: Нежно любимая нами пронзительная английская баллада середины XIX века, посвящённая полярной экспедиции сэра Джона Франклина, сгинувшего со всей командой на севере Канады. Авторство текста приписывается Джейн Гриффин, вдове Франклина, а мелодия относится к Ирландии XVI века. Дабы смягчить трагический посыл баллады, Владимир написал к ней финальную тему под названием «Franklin’s Arrival».

It was homeward bound one night on the deep
Swinging in my hammock I fell asleep
I dreamed a dream and I thought it true
Concerning Franklin and his gallant crew

With one hundred seamen he sailed away
To the frozen ocean in the month of May
To seek a passage around the pole
Where we poor sailors do sometimes go.

Through cruel hardships they mainly strove
Their ship on mountains of ice was drove
Only the Eskimo with his skin canoe
Was the only one that ever came through

In Baffin’s Bay where the whale fish blow
The fate of Franklin no man may know
The fate of Franklin no tongue can tell
Lord Franklin along with his sailors do dwell

And now my burden it gives me pain
For my long lost Franklin I’d cross the main
Ten thousand pounds I would freely give
To say that on earth my Franklin lives

12. Amhrán na Leabhar (Tomás Rua Ó Súilleabháin / trad. Irish)

Комментарий Хелависы: Пример традиционного ирландского жанра sean nós на нашей пластинке. Эта мелодия как slow air относится приблизительно к XVI веку, но текст приобрела в середине XVIII века. Учитель, поэт и музыкант из Керри, Рыжий Томас О Сулливан, лишился всей своей коллекции книг, отправив их грузом на пароме, который утонул. Своё горе от утраты он выразил в истинно филологическом «Плаче по Книгам».

Go Cuan Bhéil Inse casadh mé
Cois Góilín aoibhinn Dairbhre
Mar a seoltar flít na farraige
Thar sáile i gcéin.
I bPort Mhic Aoidh do stadas seal,
Faoi thuairim intinn maitheasa
D’fhonn bheith sealad eatarthu
Mar mháistir léinn.
Is gearr gur chuala an eachtara
Ag cách mo léan!
Gur i mBord Eoghain Fhinn do chailleathas
An t-árthach tréan.
Do phreab mo chroí le hatuirse
I dtaobh loinge an taoisigh chalma
Go mb’fhearrde an tír í ‘sheasamh seal
Do ráib an tséin.

Mo chiach, mo chumha is m’atuirse!
Mé im iarsma dubhach ag ainnise
Is mé síoraí ‘déanamh marana,
Ar mo chás bhocht féin!
Mo chuid éadaigh chumhdaigh scaipithe,
Bhí déanta cumtha, ceapaithe,
Is do thriaill thar thriúcha Banban
Mar bhláth faoi mo dhéin.
Iad bheith imithe san fharraige
Ar bharr an scéil,
Is a thuilleadh acu sa lasair
Is mé go támhach trém néal;
Ba thrua le cách ar maidin mé
Go buartha, cásmhar, ceasnaithe,
Is an fuacht a chráigh im bhalla mé
Gan snáth ón spéir!

Dá shiúlfainn Éire is Alba
An Fhrainc, an Spáinn is Sasana,
Agus fós arís dá n-abrainn
Gach aird faoin ré,
Ní bhfaighinnse an oiread leabhartha
B’fhearr eolas agus tairbhe
Ná is mó bhí chum mo mhaitheasa
Cé táid ar strae.
Mo chreach! mo chumha ina n-easnamh siúd
Do fágadh mé!
Is mór an cúrsa marana
Agus cás liom é
Mallacht Dé is na hEaglaise
Ar an gcarraig ghránna mhallaithe,
A bháigh an long gan anaithe
Gan ghála, gan ghaoth.